در دنیای دیجیتال امروز، هر بار که با یک نرم‌افزار، وب‌سایت یا اپلیکیشن موبایل کار می‌کنیم، چیزی که تجربه کاربری ما را شکل می‌دهد، رابط کاربری است. از اولین کلیک‌ها تا حرکت بین صفحات و تعامل با اجزای مختلف، همه چیز به شکلی طراحی شده که کار با آن آسان و لذت‌بخش باشد. اما واقعاً رابط کاربری یا UI چیست؟ چگونه می‌تواند تجربه ما از یک محصول را بهتر یا بدتر کند؟ در این مقاله، به دنیای طراحی رابط کاربری نگاهی دقیق خواهیم انداخت و خواهیم دید که چگونه این عنصر کلیدی به بهبود تجربه کاربران و موفقیت پروژه‌های دیجیتال کمک می‌کند. اگر می‌خواهید بدانید چرا رابط کاربری برای هر محصول دیجیتالی مهم است و چگونه طراحی آن می‌تواند موفقیت یا شکست یک پروژه را رقم بزند، ادامه این مقاله آژانس توسعه کسب و کار باران را از دست ندهید!
رابط کاربری یا USER INTERFACE چیست؟
رابط کاربری که به اختصار به آن UI نیز گفته می‌شود در واقع جنبه ظاهری و بصری است که به عنوان واسط تعامل کاربر با سیستم شناخته می‌شود. فرض کنید وارد سایت یا یک اپلیکیشن موبایل می‌شوید، طراحی ظاهری، طراحی و محل قرارگیری منوها، دکمه‌ها و… همه و همه جزوی از رابط کاربری است. رابط کاربری همان ارائه‌ای است که شما از سایت یا اپلیکیشن خود دارید و در نقش یک عامل برای تعامل بهتر با سیستم ظاهر می‌شود.
از آنجایی که تعامل و مشارکت کاربر اهمیت زیادی دارد، بنابراین واسط موردنظر باید طوری طراحی و آماده‌سازی شود که به ساده‌ترین شکل ممکن تعامل و ارتباط میان کاربر و سیستم برقرار شود. البته یادتان باشد زیبایی، رنگ بندی و المان‌های بصری بیشتر برعهده گرافیست است و ایجاد سهولتِ کار وظیفه طراح رابط کاربری خواهد بود.
طراح رابط کاربری کیست؟
طراح رابط کاربری یا UI Designer همان فردی است که مشخص می‌کند المان‌های مختلف کجای صفحه قرار بگیرند، فرایندها به چه صورت باشد، موارد مختلف مانند پیام‌های هشدار یا خطاها کجا و چطور به کاربر نشان داده شود، طراحی منوها و دکمه‌ها به چه صورتی باشد و… تا کاربر به ساده‌ترین شکل ممکن با سیستم تعامل داشته باشد.
قطعا نیازی نیست طراح رابط کاربری گرافیست حرفه‌ای باشد، ولی این روزها به این موضوع نیاز می‌شود و هر چه طراح رابط کاربری بتواند از طراحی و گرافیک بیشتر بداند، خروجی کار به مراتب بهتر خواهد بود و این روزها UI Designerها توانمندی‌های مختلفی دارند.
حتی این روزها طراحان رابط کاربری به زبان‌های برنامه‌نویسی جاوااسکریپت، CSS و HTML نیز مسلط هستند. نکته مهم دیگر اینجاست که طراح رابط کاربری باید تخصص خوبی در تست‌های کاربردپذیری محصول داشته باشد.
رابط کاربری سایت
سایت یکی از مهمترین ورودهای هر کسب و کاری است که این احتمال وجود دارد تا کاربران دقایق زیادی را در سایت شما سپری کنند. بنابراین اگر نتوانید با یک طراحی رابط کاربری مناسب و جذاب کاری کنید که کاربران به سادگی با سیستم شما ارتباط برقرار کنند، در نتیجه نمی‌توان به این سایت امیدوار بود. بنابراین باید کاری کنید که علاوه بر زیبایی و جذابیت، امکان سریع انجام کارها و تعامل بهتر با سایت فراهم شود.
رابط کاربری موبایل
رابط کاربری موبایل با سایت تیز تفاوتی ندارد و باید از بهترین رابط کاربری برخوردار باشد تا کاربران در صفحاتی کوچکتر از نمایشگر لپ‌تاپ و کامپیوترهای دسکتاپ بتوانند به سادگی با سیستم تعامل برقرار کنند. در واقع رابط کاربری موبایل همان رابط کاربری سیستم عامل دستگاه است که امکان اجرای دستورات و تعامل شما با منوها، دکمه‌ها، برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها و… را فراهم می‌کند. از آنجایی که مانند سیستم عامل‌های دسکتاپ فضای زیادی در اختیار شما قرار ندارد، باید هوشمندانه و دقیق عمل کنید.
رابط کاربری اپلیکیشن ها و نرم افزارها
رابط کاربری موبایل اهمیت بسیاری زیادی دارد، شما فضای کافی در اختیار ندارید و باید کاری کنید تا کاربر بتواند به ساده‌ترین شکل ممکن چیزی که می‌خواهد پیدا کند و دسترسی تمامی موارد لازم و ضروری راحت باشد. رابط کاربری اپلیکیشن ها و نرم‌افزارها در واقع هم ساختار ظاهری و محتوایی آن است که کاربر باید با آن ارتباط برقرار کرده و تعامل داشته باشد.
ظاهر یک اپلیکیشن نه‌تنها باید جذا و حرفه‌ای و مطابق با اصول طراحی روز باشد، بلکه باید در عین سادگی و خیلی سریع کاربر را با بخش‌های موردنظرش برساند.
طراحی UI شامل چه بخش‌هایی است؟
حالا که با طراحی کاربری و اهمیت آن آشنا شدید، زمان آن رسیده است که ببینیم طراحی UI شامل چه بخش‌هایی می‌شود و یک طراحی کاربری حرفه‌ای و تخصصی باید شامل چه اجزایی باشد.
طراحی دیداری
قسمت بصری یا دیداری در طراح رابط کاربری اهمیت بسیار زیادی دارد. چون این بخش اولین جایی است که کاربر با آن ارتباط می‌گیرد و اگر Visual Design خوبی نداشته باشید، ممکن است برای همیشه کاربرتان را از دست بدهید.
طراحی بصری شامل موارد مختلفی چون استفاده درست از عکس‌ها، تایپوگرافی، طرح‌بندی، رنگ‌بندی، استفاده از المان‌های، به کارگیری المان‌های تصویری و… می‌شود. شما باید در عین اینکه زیبایی‌شناسی را رعایت می‌کنید از اصول جدید نیز پیروی کنید تا دسترسی ساده‌ای را در اختیار مخاطبان قرار دهید.
طراحی گرافیکی
طراحی گرافیکی مربوط به جایی می‌شود که تمام المان‌های بصری شامل عکس‌ها، تایپوگرافی، تصاویر متحرک، موشن گرافی و… به شکلی حرفه‌ای و هنرمندانه باهم ترکیب شوند و ظاهر گرافیکی و طراحی خلاقانه خود را به رخ همه کشیده شود.
رنگ‌بندی و هویت بصری
استفاده صحیح از روانشناسی رنگ‌ها، به‌کارگیری دقیق رنگ‌های درستی برای قسمت‌های مختلف و حفظ ساختار یکپارچه و هویت بصری نکات مهم است که باید در بخش‌های مختلف طراحی کاربری رعایت کنید. شما باید در جای درست به صورت هدفمند و هوشمندانه از رنگ‌های موردنظر استفاده کنید تا بتوانید تعامل بیشتری با مخاطبان داشته باشید.
تایپوگرافی
نوشته‌ها و فونت‌ها یکی از مهمترین بخش‌های طراحی رابط کاربری هستند؛ چراکه بیشتر پیام شما باید از طریق همین نوشته‌ها به کاربر منتقل شوند و باید ضمن رعایت خوانایی کامل، از فونت زیبا با اندازه درست استفاده شود.
نکات لازم در طراحی رابط کاربری
حالا که بخش‌های مختلف طراحی رابط کاربری را شناختید، بد نیست بدانید که با رعایت یک سری نکات لازم در طراحی رابط کاربری می‌توانید یک UI حرفه‌ای و جذاب داشته باشید. در ادامه می‌خواهیم بیشتر از این نکات مهم و طلایی بگوییم.
در طراحی رابط کاربری دو نکته خیلی مهم است. یکی اینکه زیبایی بصری را حفظ کنید تا مخاطبان جذب زیبایی طراحی و البته اصولی آن شوند. نکته دوم این است که هیچ چیز به اندازه سادگی و دسترس‌پذیری راحت در رابط کاربری اهمیت ندارد. بنابراین حواستان باشد برای اینکه یک طراحی قوی داشته باشد، نیازی نیست حتما طراحی پیچیده ای در نظر بگیرید.
دومین نکته مهمی که در طراحی رابط کاربری باید به آن اشاره کنیم مخاطبان حدف و نیازهای آنهاست؛ چراکه اصلی ترین دارایی شما مخاطبان هستند و باید کاری کنید که علاوه بر لذت بردن از زیبایی ظاهری سایت، بتوانند هر چیزی را خیلی راحت در جای خود داشته باشند. تلاش کنید با درک درست از مخاطب و نیازهایش همیشه همراه او باشید.
اگر نتوانید پیام درست را به مخاطب منتقل کنید، یا در جای درست پیام‌های خطا و هشدار را نشان ندهید، رابط کاربری شما دچار مشکل خواهد بود و به اعتبارتان ضربه می‌زند. این کار باعث می‌شود تا ارتباط و تعامل درستی میان کاربران و سایت یا اپلیکیشن شما شکل نگیرد و کم‌کم قیدتان را بزند.
نکته بعدی این است که تمام المان‌های مختلف نظیر منوها، زیرمنوها، عکس‌ها و… را بررسی کنید تا در صورت وجود مشکل بتوانید در سریع‌ترین زمان ممکن آن را برطرف کنید.
همیشه در طراحی رابط کاربری خود کاری نکنید که کاربران عصبانی یا کلافه شوند. این موضوع را در نظر داشته باشید طراحی رابط کاربری شما به شکلی باشد که کاربر کاملا اختیار و کنترل موردنظرش را روی بخش‌های مختلف داشته باشد و چیزی را به او تحمیل نکنید.
رابط کاربری در مقایسه با تجربه کاربری
رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) دو موضوع متفاوت ولی مهم و مکمل یکدیگر است که نمی‌توانید آنها را همدیگر جدا بدانید. رابط کاربری به عنوان یک واسطه تلاش می‌کند کاربر به سادگی با سیستم شما تعامل برقرار کند ولی در تجربه کاربری باید کاری کنید که تجربه‌ای لذت بخش و روان از کار با سایت یا اپلیکیشن شما برای مخاطب ساخته شود.
تأثیر بهبود رابط کاربری سایت در سئو
از آنجایی که در سئو مخاطب حرف اول و آخر را می‌زند، بنابراین هر کاری برای حفظ و نگهداری او در سایت یا اپلیکیشن باید انجام دهید. به همین دلیل یک رابط کاربری خود و تمیز که می‌تواند کاربران زیادی را جذب و حفظ کند، نشان از این دارد که برای مخاطب‌تان احترام قائلید و در نتیجه می‌توانید اثرات آن را در سئو ببینید.
بیشتر بخوانید : تجربه کاربری (UX) چیست؟
جمع بندی
رابط کاربری UI یکی از مهمترین مواردی است که باید در طراحی سایت، اپلیکیشن، نرم افزار، بازی کامپیوتری و… رعایت کنید. در واقع رابط کاربری عامل تعامل میان سیستم و کاربر است و باید هر چه می‌توانید آن را ساده و زیبا طراحی کنید تا بتوانید مخاطبان را راضی نگه دارید.
طراحی رابط کاربری یک علم است و نمی‌توان طراح رابط کاربری را گرافیست دانست. گرچه بسیاری از طراحان UI این روزها گرافیست‌های قهاری هستند و از دانش کدنویسی Front End نیز اطلاعاتی دارند. طراحی رابط کاربری شغل جذابی است و درآمد خوبی هم دارد، ولی یک طراح رابط کاربری باید به بخش‌های مختلف رابط کاربری و نکات مهم در طراحی آن توجه کند.